گیربکس ضریب متغیر پیوسته؛ این کلمات به معنای تیری بر قلب طرفداران گیربکس‌های دستی با تعویض دنده‌های اختیاری یکدست و روان و یا تعویض دنده‌های تند و تیز گیربکس‌های کلاچ دوبل به شمار میروند.
به گزارش پایگاه خبری دیجیاتو، گیربکس‌های cvt چرخ دندهها را کنار گذاشته و در عوض از یک جفت پولی که با یک تسمه فولادی محکم به هم متصل شدهاند، بهره میبرند.
در یک گیربکس معمولی مجموعهای از چرخ دنده‌های سیارهای حضور دارند و میتوان جعبه‌دنده مورد نظر را با توجه به تعداد ضرایب دنده‌های آن نامگذاری کرد؛ مثلا گیربکس 6 سرعته به معنی وجود 6 ضریب دنده مختلف، از سنگین به سبک در آن است.
اما در جعبه دنده‌های سی وی تی هیچ چرخدنده فیزیکی در مکانیزم اصلی دخالتی ندارد. در عوض یک تسمه فولادی به کمک دو پولی قادر است نیروی پیشرانه را بر حسب نیاز راننده به چرخها انتقال دهند. این عمل با تغییر دائم و جابجایی پولی ها امکان پذیر است. در نتیجه تعداد بینهایت ضریب دنده در این بین به وجود خواهد آمد.
در ابتدا گیربکس‌های سی وی تی با شکایات زیادی از سوی مشتریان مبنی بر عدم کارآیی دلخواه و حس تنبلی بیش از حد مواجه بودند که باعث شد تا برنامهریزی رایانهای آنها تغییر کرده و رانندگی بهتر و هیجانانگیزتری را ارائه دهند.
مثلا هنگام نیاز به حداکثر قدرت خودرو در دور موتورهای بالا، خیلی سریع اقدام به سبک کردن ضریب دنده میکردند که با بروزرسانیهای اخیر، این مشکل تا حدی رفع شده است. همچنین اخیرا ضرایب دنده کاذب نیز به این گیربکسها اضافه شده تا حس تعویض دستی دندهها و یا حس گیربکس‌های اتوماتیک معمولی را به طرفداران آن نوع گیربکسها ارائه دهند.
گیربکس های سی وی تی امروزه بسیار بهتر از گذشته هستند و به آن بدی که شنیدهاید، عمل نمیکنند اما نمی‌توان آنها را بی عیب و نقص دانست. در ادامه به مزایا و معایب این گیربکسها نگاه کوتاهی خواهیم انداخت.
مزایا
1.انتقال بهینه نیرو
با گیربکس CVT خودروی شما همواره در دنده صحیح قرار دارد؛ برخلاف جعبه دنده‌های اتوماتیک معمولی و یا حتی گیربکس‌های دستی، سی وی تیها برنامه ریزی شدهاند تا سرعت و قدرت پیشرانه را درست متناسب با همدیگر نگاه دارند.
دیگر هنگام شتابگیری مجبور نیستید عقربه دور موتور را به ته بچسبانید. این حالت احتمالا حین گذر از خودروهای دیگر میتواند کمککننده شما باشد.
2.مزایای اقتصادی
از نظر مصرف سوخت میتوان گیربکس‌های CVT را نسبت به انواع رایج جعبهدندهها مقرون به صرفهتر دانست . حین حرکت در بزرگراهها و جادههای بین شهری، عقربه دور موتور در خودروهای مجهز به گیربکس ضریب متغیر پیوسته معمولا در پایینترین سطح ممکن نگه داشته می‌شود که این مورد از منظر مصرف سوخت بسیار سودمند است.
.
3.ساختمان سادهتر
تعداد اجزای به کار رفته در گیربکس CVT نسبت به جعبه دنده‌های معمولی کمتر است. بجای استفاده از یک سری از چرخ دنده‌های مختلف، دو پولی و یک تسمه در این نوع جعبه دنده وظیفه اصلی انتقال نیرو را انجام میدهند.
بدین ترتیب با جابجایی پولیها ضرایب دنده هم تغییر میکنند. سادهتر بودن ساختمان مکانیکی به معنای تمایل کمتر به خراب شدن نیز هست.
4.وزن کمتر
به دلیل سادهتر بودن اجزای جعبه دنده، معمولا گیربکس CVT سبکتر و جمع و جورتر از گیربکس‌های اتوماتیک متعارف است. حداقل مزیت این امر کاهش مصرف سوخت خودرو به دلیل وزن خالص کمتر آن است.
5.تعویض نرمتر دندهها
برخلاف گیربکس‌های دستی و اتوماتیک متعارف، به دلیل آنکه سی وی تیها هیچ چرخ دندهای ندارند، بنابراین تعویض ضرایب دنده از صفر تا صد به صورت کاملا یکنواخت و به نرمی انجام میگیرد.
معایب
1.گاهی اوقات به نظر می‌آید که درست کار نمیکنند
برخی از انواع گیربکس CVT طوری برنامهریزی شدهاند که راننده گمان میکند گویا به درستی کار نمیکنند. فقدان هرگونه تعویض دندهی مرحله به مرحله در این نوع جعبه دندهها باعث می‌شود راننده نسبت به صحت عملکرد آنها دچار سوء تفاهم شود و گمان کند که جعبه دنده مشکل پیدا کرده است.
2.عملکرد پر سر و صدا
برخی راننده ها نسبت به هنگ کردن جعبه دنده‌های سی وی تی در دور موتورهای بالا شکایت دارند. این عمل با افزایش بیش از حد دور موتور همراه شده و سر و صدای ناخواسته زیادی را ایجاد میکند. این حالت متاسفانه جزو ویژگی های ذاتی گیربکس‌های CVT به شمار میرود.
3.عملکرد غیر مهیج
سخت است در برابر این جمله یعنی: «سی وی تیها اصلا مهیج نیستند» بتوان جبهه گرفت. به طور حتم گیربکس‌های سی وی تی مفید و کارا هستند اما تستر روی کابینت آشپزخانه نیز جزو وسایل مفید است و صرفا به خاطر سودمند بودنش نمیتواند مهیج هم باشد. بنابراین هیچ آواز حماسی در مدح گیربکس سی وی تی از دهانها بیرون نخواهد آمد.
4.قابلیت به کارگیری محدود
حتما شما هم می‌دانید که گیربکس‌های CVT بیشتر در خودروهای خانوادگی و اقتصادی کاربرد دارند تا انواع عملکرد بالا و اسپرت. این گیربکسها توانایی انتقال گشتاورهای بسیار بالا را ندارند و بنابراین هنوز نمی‌توان به طور گسترده و در هر خودرویی از آنها بهره برد.
شما هم می‌توانید در مورد این مطلب نظر بدهید.